Ο κάθε άνθρωπος διαθέτει πολλές κοινωνικές ταυτότητες, οι οποίες τις περισσότερες φορές αλληλεπικαλύπτονται χωρίς να είναι συγκρουσιακές, αλλά βέβαια και χωρίς να προϋποθέτουν η μία την άλλη. Το παρόν άρθρο θα καταπιαστεί με το ζήτημα της ταυτότητας στην Κύπρο μέσα στο γενικότερο πλαίσιο της συγκρότησης του νεοελληνικού έθνους.
Η Ελληνική Επανάσταση ήταν παιδί του σκλαβωμένου ελληνικού λαού, ο οποίος υπήρξε εθνικά συνειδητοποιημένος, αφού είχε ήδη καταστεί «η κατακλείδα μιας σειράς σχηματισμών που βγαίνει ο ένας από τον άλλον σε μια συνεχή εξελικτική διαλεκτική πορεία»[1], όπως αναφέρει ο Νίκος Σβορώνος. Αυτή, λοιπόν, η «διαμορφωμένη σταθερή κοινότητα ανθρώπων με συνείδηση ότι αποτελεί ένα ενιαίο και αλληλέγγυο σύνολο με δική του πολιτισμική φυσιογνωμία και ψυχοσύνθεση, με κοινά υλικά και πνευματικά συμφέροντα και με σταθερά εκφρασμένη βούληση ή τάση πολιτισμικής ή πολιτικής αυτονομίας που μπορεί να φτάσει ως την απαίτηση κρατικής ανεξαρτησίας»[2] πράγματι οδήγησε στη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους.
Σε αυτή, λοιπόν, τη διαμόρφωση του νεοελληνικού έθνους, ο κυπριακός Ελληνισμός συμμετείχε ενεργά και συνέβαλε σημαντικά στην ολοκλήρωσή του. Παράλληλα, οι Κύπριοι είχαν αναπτύξει μια τοπική ταυτότητα, απόρροια της της της σχέσης που είχαν με τη γη και το περιβάλλον της, και η οποία συμπλήρωνε την εθνική. Η μεταπολίτευση του 1960 και η ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας επέφερε ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο στα ζητήματα ταυτότητας, αφού πλέον οι Κύπριοι απέκτησαν την ιδιότητα του πολίτη του νέου κράτους, καθαρά χρηστική της μέχρι και το 1974, λόγω της διεκδίκησης της Ένωσης που βρισκόταν σε εξέλιξη. Η τουρκική εισβολή και κατοχή δημιούργησε την ανάγκη για ενίσχυση και εμπέδωση της κρατικής κυπριακής ταυτότητας, η οποία της δεν αντικατέστησε ούτε διέκοψε την ύπαρξη της τοπικής κυπριακής ταυτότητας, αλλά μάλλον την αφομοίωσε. Από την άλλη, για κάποια χρόνια η εθνική ταυτότητα δέχθηκε μεγάλο πλήγμα λόγω και της συμπεριφοράς της Ελλάδας στην κυπριακή υπόθεση, σταδιακά της ανέκτησε τη θέση της από τον ίδιο τον λαό, ως ανάγκη για εθνική επιβίωση.
Σημαντική παρατήρηση αποτελεί το γεγονός ότι ενώ σε της περιπτώσεις, όπου κέντρο και περιφέρεια αποτελούν διαφορετικές κρατικές υποστάσεις, συνήθως στη δεύτερη πλήττεται η εθνική ταυτότητα, αυτό δεν συνέβη στην Κύπρο. Δηλαδή, ως κυπριακός Ελληνισμός έχουμε καταφέρει να διατηρήσουμε τόσο την εθνική της ταυτότητα όσο και την τοπική/κρατική της ταυτότητα, χωρίς η μία να αναιρεί την άλλη, φαινόμενο πράγματι αξιοσημείωτο που αποτελεί και ιστορικό επίτευγμα. Η συνύπαρξη αυτή οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους. Πρώτον, ότι η τοπική/κρατική ταυτότητα εδραιώθηκε εξαιτίας της αναγκαιότητας για διατήρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και δεύτερον, ότι η διατήρηση της εθνικής ταυτότητας προήλθε από τον ίδιο τον λαό, ως κάτι πηγαίο το οποίο δεν επιβλήθηκε από την Ελλάδα, αντιθέτως μάλιστα οι Κύπριοι, απογοητευμένοι από το υποτονικό ενδιαφέρον της μητέρας πατρίδας, δημιούργησαν συγκεκριμένες αντιστάσεις.
Καταληκτικά, η εθνική συνείδηση σαφώς και δεν είναι ζήτημα οντολογίας ή υπερ-ιστορικότητας, αλλά ενυπάρχει της λαούς που την έχουν αναπτύξει και αντλεί δύναμη μέσα από το βάθος που της προσφέρει η ιστορία και ο πολιτισμός.
Ανδρέας Χριστοφή
Ισχύς και Απόφαση
1,2. Το Ελληνικό Έθνος, Γένεση και Διαμόρφωση του Νέου Ελληνισμού, Νίκος Γ. Σβορώνος, σ. 22-23.
ΕΝΩΣΙΣ 
Βαθειά με θλίβει το γεγονός της ολιγόλογης και σχεδόν στο «Γόνατο» περιγραφής (γιατί δεν μπορεί να γίνει λόγος για ανάλυση) ενός τόσο σημαντικού θέματος. Ανδρέα, τα ξεπέρασες όλα στο Τάκα-Τάκα: 1931 (κατηγορηματική καταδίκη του ξεσηκωμού από τον Ελ. Βανιζέλο και το επίσημο Ελληνικό Κράτος, τις διαχρονικές παραστάσεις για ΕΝΩΣΗ με την Ελλάδα, το Δημοψήφισμα του »50, την ΤΕΤΡΑΜΕΡΗ του Λονδίνου »55, (που μας βασανίζει ακόμα), την κατηγορηματική άρνηση των «Δυνάμεων» να παραχωρηθεί στον ελληνισμό της Κύπρου το δικαίωμα της ΑΥΤΟΔΙΑΘΕΣΗΣ! Αυτό, συστηματικά το αρνούνται και επιδιώκουν να επιβάλλουν μια καινούργια «κιουπριλίδικη» συνείδηση, επιστρατεύοντας όλα τα σκουπίδια του ελληνισμού, μητροπολιτικού και κυπριώτικου!
Ανδρέα, πρέπει να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, όσο και αν πονάει! Να μην κρύβεται τίποτα και να μην παραλείπεται, επίσης, τίποτα. Οι μεγάλοι και κυρίαρχοι του Κόσμου, σε αγαστή συνεργασία με τα κυρίαρχα τσιράκια της Χώρας μας, μας έχουν φορέσει για ηγεσία-ακόμα από την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους- ότι πιο άθλιο και υπόδουλο υπήρξε στην Ελληνική επικράτεια.
ΚΑΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΑ ΑΠΟΤΙΝΑΞΟΥΜΕ, και αυτό δεν μπορεί να γίνει με « το υποτονικό ενδιαφέρον της μητέρας πατρίδας» που γράφεις. Πρέπει να ξέρεις ότι οι κυρίαρχοι του Ελληνικού κράτους ΑΠΕΜΠΟΛΙΣΑΝ τον Απελευθερωτικό Αγώνα του κυπριακού Ελληνισμού -»55-»59-, αποδέχτηκαν σαν συνομιλητή την Τουρκία το »55 στο Λονδίνο (ενώ είχε παραιτηθεί της Κύπρου το 1923 – συνθήκη της Λωζάνης) και οδήγησαν την ηγεσία της Κύπρου το »59 στην κατάπτυστη, ανεφάρμοστη, προδοτική συνθήκη Λονδίνου-Ζυρίχης. κλπ.κλπ. Ασπάστηκαν το φασιστικό και προδοτικό πραξικόπημα για να επιβάλει η Τουρκία το ΣΧΕΔΙΟ ΑΤΣΕΣΟΝ που είχαν αποδεχθεί το 1964 και, « η Κύπρος είναι μακρυά» για να την υπερασπιστούμε όταν μπήκαν, το 1974, οι Τούρκοι μέσα!!!
Αυτή είναι η ηγεσία της μητέρας πατρίδας! Μάς οδηγεί από την μια στην άλλη ήττα.
Όλα αυτά είναι καθοριστικοί παράγοντες για την «εθνική συνείδηση»
Απόστολος
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Καλησπέρα Απόστολε,
Καταρχάς απολογούμαι που καθυστέρησα να διαβάσω το σχόλιο σου.
Το συγκεκριμένο άρθρο προσπάθησε να καταπιαστεί με ένα θέμα για το οποίο θα μπορούσαν να γραφούν πολύ περισσότερα.Τα γεγονότα που ανέφερες αποτελούν πραγματικότητα, απλά το κείμενο επιχείρησε να περιγράψει τη διαμόρφωση της ταυτότητας των Κυπρίων σε περιορισμένα πλαίσια. Εν τούτοις έχει γίνει αναφορά συνοπτικά για τις ευθύνες του ελληνικού κράτους απέναντι στην Κύπρο και τον εθνικοαπελευθερωτικό της αγώνα («για κάποια χρόνια η εθνική ταυτότητα δέχθηκε μεγάλο πλήγμα λόγω και της συμπεριφοράς της Ελλάδας στην κυπριακή υπόθεση»).
Ελπίζω να έγινα κατανοητός και ευχαριστώ για τις επισημάνσεις σου.
Ανδρέας
Μου αρέσει!Μου αρέσει!